Blog

WordPress โอเพนซอร์สซอฟต์แวร์ฟรี ที่ได้รับความนิยมอย่างมาก กำลังมีประเด็นปัญหาที่เปิดโดย Matt Mullenweg ผู้ก่อตั้ง WordPress และ ซีอีโอของ Automattic กับ WP Engine ซึ่งเป็นโฮสต์เว็บไซต์ที่สร้างด้วย WordPress

ทำความรู้จักคู่กรณี

WordPress

WordPress (หรือ WP) เป็นระบบจัดการเนื้อหาเว็บ ซึ่งปัจจุบันมีเว็บไซต์ที่ใช้ WordPress ในการขับเคลื่อนถึง 43.1% ณ เดือนธันวาคม ค.ศ. 2023 (วัดเฉพาะ 10 ล้านเว็บที่มีคนเข้าชมมากที่สุด) ก่อร่างสร้างตัวโดย Matt Mullenweg นักพัฒนาชาวอเมริกัน และ Mike Little นักพัฒนาชาวอังกฤษ โดยต่อยอดมาจากโค้ดของ b2/cafelog เปิดตัวเมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม ค.ศ. 2003 โดยจุดมุ่งหมายแรกเพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการเผยแพร่บล็อก แต่ในเวลาต่อมาได้พัฒนามาเพื่อรองรับการเผยแพร่เนื้อหาเว็บในรูปแบบต่าง ๆ โดยมีทั้งเป็น ซอฟต์แวร์ฟรีและโอเพ่นซอร์ส ให้บริการที่ WordPress.orgและมีบริการแบบสำเร็จรูปในการพาณิชย์ที่ WordPress.com

DataRevol.com ก็ใช้ WordPress

WP Engine

WP Engine เป็นแพลตฟอร์มโฮสติ้งที่บริหารจัดการซึ่งออกแบบมาโดยเฉพาะสำหรับเว็บไซต์ WordPress ก่อตั้งในปีค.ศ. 2010 มีสำนักงานใหญ่ในเมืองออสติน รัฐเท็กซัส และเติบโตจนสามารถให้บริการเว็บไซต์กว่า 1.5 ล้านแห่งในกว่า 150 ประเทศ

หรือพูดง่าย ๆ สิ่งที่ WP Engine ทำก็คือคู่แข่งทางการตลาดของ WordPress.com

WordPress.org vs WP Engine

ช่วงกลางเดือนกันยายน 2024 Matt Mullenweg เขียนบล็อกโพสต์โดยใช้หัวเรื่องว่า WP Engine ไม่ใช่ WordPress.

ในบล็อกนี้ เขาโจมตี WP Engine หลายประการ เช่นการปิดฟังก์ชันในการดูและติดตามประวัติการแก้ไขสำหรับทุกโพสต์ และกล่าวหาว่า WP Engine ปิดการใช้งานตามค่าเริ่มต้นเพื่อประหยัดเงิน นอกจากนี้เขายังได้เรียกร้องให้มีการสนับสนุนในโครงการโอเพนซอร์สจาก Silver Lake ผู้ถือหุ้นรายใหญ่ของ  WP Engine และการที่ WP Engine ใช้แบรนด์ “WP” ทำให้ลูกค้าสับสนเข้าใจผิดว่าเป็นส่วนหนึ่งของ WordPress

WP Engine ออกแถลงการณ์ตอบโตว่านี่เป็นการหมิ่นประมาทและกรรโชกทรัพย์ โดยระบุว่าการกล่าวร้ายของ Matt Mullenweg เกิดจากการที่ WP Engine ปฏิเสธการจ่ายเงินให้กับ Automattic (บริษัทแม่ของ WordPress) ที่อ้างว่าเป็นค่าธรรมเนียมอนุญาตเครื่องหมายการค้าที่จำเป็นสำหรับการใช้ชื่อ “WordPress”

เรื่องนี้ Automattic ตอบโต้ว่า WP Engine ละเมิดเครื่องหมายการค้า WordPress จริง ๆ และเพื่อตอบโต้อย่างเป็นรูปธรรม ในวันที่ 25 กันยายน 2024 WordPress.org บล็อกเว็บไซต์ที่โฮสต์กับ WP Engine ไม่ให้เข้าถึงเซิร์ฟเวอร์ของตน นั่นหมายถึงการอัปเดตด้านความปลอดภัย ที่เก็บปลั๊กอิน ธีม และอื่น ๆ

โดยก่อนหน้านั้น 1 วัน WordPress.org ได้อัปเดตนโยบายเครื่องหมายการค้า เพื่อขอให้ไม่ใช้งาน WP “ในลักษณะที่ทำให้ผู้คนสับสน” โดยระบุ WP Engine เป็นตัวอย่าง 

“The abbreviation ‘WP’ is not covered by the WordPress trademarks, but please don’t use it in a way that confuses people. For example, many people think WP Engine is ‘WordPress Engine’ and officially associated with WordPress, which it’s not. They have never once even donated to the WordPress Foundation, despite making billions of revenue on top of WordPress,”

การปิดกั้นดังกล่าวก่อให้เกิดปฏิกิริยาตอบโต้อย่างรุนแรงภายในชุมชน WordPress โดยผู้ใช้จำนวนมากแสดงความไม่พอใจต่อการตัดสินใจของ Matt นักวิจารณ์โต้แย้งว่าการดำเนินการนี้สร้างความเสียหายให้กับเว็บไซต์หลายพันแห่งและบั่นทอนจิตวิญญาณแห่งความร่วมมือของซอฟต์แวร์โอเพ่นซอร์ส

WP Engine กล่าวตอบโต้ว่าฝ่าย Matt ดำเนินการแบบผิด ๆ เพื่อขัดขวางการเข้าถึง WordPress.org ของลูกค้า WP Engine

Click to access Cease-and-Desist-Letter-to-Automattic-and-Request-to-Preserve-Documents-Sent.pdf

“การกระทำที่ไม่เคยมีมาก่อนและไม่สมควรของ Matt Mullenweg ขัดขวางการทำงานปกติของระบบนิเวศ WordPress ทั้งหมด ไม่เพียงแต่ส่งผลกระทบกับ WP Engine และลูกค้าของเราเท่านั้น แต่ยังรวมถึงนักพัฒนาปลั๊กอิน WordPress และผู้ใช้โอเพ่นซอร์สทุกคนที่พึ่งพาเครื่องมือของ WP Engine เช่น ACF ด้วย” WP Engine กล่าว

เหตุการณ์นี้ทำให้เว็บไซต์จำนวนมากเสียหายและไม่สามารถอัปเดตปลั๊กอินและธีมได้ นอกจากนี้ยังทำให้เว็บไซต์บางแห่งเสี่ยงต่อการโจมตีด้านความปลอดภัยอีกด้วย ชุมชนไม่พอใจกับแนวทางดังกล่าวที่ทำให้เว็บไซต์ขนาดเล็กไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้

อย่างเช่น John O’Nolan  ผู้ก่อตั้งระบบ Ghost ระบบจัดการเนื้อหาแบบโอเพนซอร์สเช่นเดียวกับ WordPress ก็ไม่เห็นด้วยกับ Matt 

“เว็บไซต์ต้องการองค์กรที่เป็นอิสระมากขึ้น และต้องการความหลากหลายมากขึ้น 40% ของเว็บไซต์และ 80% ของตลาด CMS ไม่ควรถูกควบคุมโดยบุคคลใดบุคคลหนึ่ง” 

12 years ago when I announced @Ghost, I got the most criticism for this line of my original blog post:

"No corporate arm of the law. Ghost would be free as in Mozilla, not as in Automattic … Every decision made would be about improving the software, not the bottom line."…

— John O'Nolan (@JohnONolan) September 27, 2024

(อย่างไรก็ตาม หลังจากเกิดกระแสตอบรับเชิงลบ ทาง Automattic  ยินยอมให้เข้าถึง WordPress.org ชั่วคราวจนถึงวันที่ 1 ตุลาคม เพื่อให้ WP Engine สามารถสร้างไซต์มิเรอร์ของตัวเอง)

WordPress.org vs WP Engine ถึงโรงถึงศาล

เมื่อวันที่ 3 ตุลาคม WP Engine ได้ฟ้อง Automattic และ Mullenweg ในข้อหาใช้อำนาจในทางมิชอบในศาลในแคลิฟอร์เนีย บริษัทผู้ให้บริการโฮสติ้งรายนี้ยังกล่าวหาว่า Automattic และ Matt Mullenweg ไม่รักษาสัญญาในการดำเนินโครงการโอเพ่นซอร์ส WordPress โดยไม่มีข้อจำกัดใดๆ และไม่ให้ผู้พัฒนาซอฟต์แวร์มีอิสระในการสร้าง รัน แก้ไข และแจกจ่ายซอฟต์แวร์อีกครั้ง

Automattic เรียกคดีนี้ว่าไม่มีมูลความจริง

และในวันที่ WP Engine ยื่นฟ้องศาล ทาง Matt Mullenweg ซีอีโอของ Automattic เปิดเผยว่าพนักงาน 159คน (คิดเป็นประมาณ 8.4% ของพนักงานทั้งหมด) ยอมรับแพ็คเกจเงินชดเชยที่บริษัทเสนอให้กับผู้ที่ไม่เห็นด้วยกับแนวทางการดำเนินงานของ WordPress และการจัดการความขัดแย้งกับ WP Engine

พนักงานเกือบ 80% ที่รับข้อเสนอนี้ทำงานในแผนก Ecosystem / WordPress ของบริษัท และที่เหลือทำงานในธุรกิจ Cosmos ของ Automattic ซึ่งประกอบด้วยแอปต่างๆ เช่น Pocket Casts, Day One, Tumblr และ Cloudup

กรณี WordPress.org vs WP Engine จะจบอย่างไรก็ไม่ทราบ แต่คิดว่าน่าจะเป็นเรื่องสำคัญอย่างหนึ่งในประวัติศาสตร์ของ WordPress