หาเจ้าของที่ดิน ของแปลงที่ดินที่เราต้องการได้อย่างไร? แล้วจะ ค้นหาโฉนด แปลงที่ดินที่ต้องการอย่างไร
มีเหตุอยู่ว่า มีคนมาปรึกษาเรื่องต้องการ ซื้อ หรือ ขอ แบ่งที่ดิน ที่อยู่ถัดไปเพื่อใช้เป็นทาง แต่ไม่รู้ว่าเจ้าของเป็นใคร จะทำอย่างไรได้บ้าง ซึ่งในกรณีนี้ คือแปลงที่ดินที่อยู่ติดกัน ก็เลยบอกให้เขาเอาเลขโฉนดของแปลงที่ดินที่อยู่ติดกัน ไปขอคัดโฉนดที่ดินที่สำนักงานที่ดิน (หรือถ้าใช้คำอย่างเป็นทางการหน่อยก็คือ ตรวจสอบหลักฐานทะเบียนที่ดิน)
เนื้อหาโดยรวม :)
สำนักงานที่ดิน จะให้ข้อมูลกับเราใช่มั้ย?
ตามมาตรา 4 พระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 กำหนดให้มีการเปิดเผย “ข้อมูลข่าวสารของราชการ” ซึ่งก็คือ ข้อมูลที่หน่วยงานรัฐครอบครองหรือดูแลรักษาจัดการอยู่ ทั้งที่เป็นข้อมูลการดําเนินงานของรัฐและเอกชน
การขอตรวจสอบหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินซึ่งเป็นเอกสารมหาชน บุคคลทั่วไปขอตรวจสอบได้ตามพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ ซึ่งจะตรวจสอบได้สองอย่างคือ
ตรวจสอบหลักฐานทะเบียนที่ดิน อันนี้คือ อยากรู้รายละเอียดของแปลงที่ดิน
การตรวจสอบหลักทรัพย์ อันนี้คือ อยากรู้ว่าบุคคลหรือนิติบุคคล ถือกรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครองในที่ดินหรือห้องชุดใด
ตรวจหลักฐานทะเบียนที่ดิน ตรวจอะไรได้บ้าง?
ที่ตรวจสอบได้ ก็จะเป็นรายละเอียดเกี่ยวกับ เอกสารสิทธิ เช่น ชื่อบุคคลใดเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ ได้มาอย่างไร เมื่อใด มีภาระผูกพันหรือไม่ มีการยึดหรืออายัดตามกฎหมายใดหรือไม่ รวมทั้งเอกสารที่เกี่ยวข้อง อะไรพวกนี้แหละครับ
หาเจ้าของที่ดินได้จริง ๆ เหรอ?
อันนี้ก็ต้องบอกว่า จะได้รู้ว่า เจ้าของกรรมสิทธิ์ตามเอกสารเป็นใคร แต่จะติดต่อได้หรือไม่ก็อีกเรื่องหนึ่ง เพราะบางที เจ้าของที่ดินได้ที่ดินแปลงนั้นมานานแล้ว ตัวเจ้าของอาจจะย้ายที่อยู่ เปลี่ยนเบอร์โทรศัพท์ติดต่อไปแล้ว เพราะข้อมูลพวกนี้จะปรับปรุงก็ต่อเมื่อมีคนมาติดต่อทำนิติกรรม ถ้าไม่มีการทำนิติกรรมก็ยังเป็นข้อมูลเก่า อาจจะยี่สิบ สามสิบ ปีมาแล้วก็ได้
คนที่รู้ซึ้งถึงเรื่องนี้ดีที่สุดตอนนี้ น่าจะเป็น อบต. เทศบาล ที่ต้องตามเก็บภาษีจากเจ้าของที่ดิน หรือ เจ้าของห้องชุดนี่แหละ เพราะต้องตามเก็บภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง บางรายตามตัวยากเหลือเกิน
อยากจะขอข้อมูลต้องเตรียมอะไรบ้าง?
ถ้าจะขอตรวจหลักฐานทะเบียน จะต้องรู้ว่าที่ดินนั้น เป็นโฉนดที่ดินอะไร มีข้อมูลพวกนี้ประกอบ คือ โดยทั่วไป สิ่งที่เราต้องมีก็คือ รายละเอียดเอกสารสิทธิ อย่างเช่น โฉนด เลขหน้าสำรวจ หรือสามารถระบุที่ตั้งของที่ดินได้ชัดเจนว่าอยู่ที่ใด
เจ้าหน้าที่ฯ จะเป็นผู้พิจารณาว่าเป็นไปตามหลักเกณฑ์ ซึ่ง เรื่องว่าอะไรเปิดได้ ไม่ได้ นี่ ทางกรมที่ดิน ทำสรุปไว้ ตามนี้ https://www.dol.go.th/secretary/2540/24_32.pdf
ซึ่งในเอกสารดังกล่าว บอกค่าใช้จ่ายในการตรวจสอบหลักฐานด้วยนะ แต่แค่หลักสิบหลักร้อยไม่ได้แพงมาก
เอาล่ะ เรามาดูว่า จะหาเลขโฉนด และรายละเอียดแปลงที่ดินอื่น ๆ เพื่อนำไปประกอบการขอตรวจสอบหลักฐานทะเบียน จากสำนักงานที่ดินกันดีกว่า
ค้นหาโฉนด
ถ้าอยากรู้เลขโฉนด รายละเอียดทางที่ดินของแปลงที่ต้องการ อยากรู้ราคาประเมินที่ดินของทางราชการ. เพื่อเตรียมเอาไปใช้งาน จะหาอย่างไร บางทีเราเห็นแต่แปลงที่ดินอยู่ต่อหน้า แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่า แปลงตรงนี้ มันโฉนดอะไร จะได้เอาไปขอตรวจสอบหลักฐานทะเบียนที่ดิน
แนะนำวิธีให้ดังนี้
อย่างแรก เราต้องรู้ก่อนว่าที่ดินแปลงนั้นอยู่ตรงไหน.
สมมตินะครับ สมมติ สมมติว่า อยากรู้โฉนดของแปลงที่ดินแปลงหนึ่ง ใกล้บึงสีกัน ในซอยที่ทะลุจากซอยแจ้งวัฒนะ 14 ใกล้ตลาดริมบึง
ก็เปิด Google Map ขึ้นมา แล้วเลื่อนไปที่เราหมายตาเอาไว้ แล้ว เอา Street view ลงไปดู.
สังเกตตรงมุมซ้ายบน จะแสดงชื่อถนนหรือซอยว่า Phing Nakorn Road หรือ ถนน พิงค์นคร
เราก็ต้องหาแปลงที่ดินที่เราต้องการก่อน.
(ขอยกตัวอย่างที่ที่ดินแปลงนี้นะจ๊ะ) ก็จะไปอยู่ตรงบริเวณหน้าแปลงที่ดินที่ต้องการ ซึ่งในตัวอย่างก็คือที่ว่างตรงนี้.
เราอยากรู้ว่าที่ดินแปลงนี้ โฉนดเลขที่อะไร เนื้อที่เท่าไหร่ มีราคาประเมินเท่าไหร่.
สิ่งที่จะทำก็คือ หาจุดสังเกต
ลองหมุน Street View ไปรอบ ๆ จะเห็นว่ามีจุดสังเกตหลายจุด
อย่างตรงนี้จะเห็น Tuff, Co
ลองหมุนกลับมา
อยากให้หาจุดสังเกตที่ใกล้แปลงที่ดินที่ต้องการมากที่สุด
อันนี้เห็นจุดสังเกตที่ชัดเจน ตรงข้ามของแปลงที่ดินที่อยากจะดู.
อันนึงก็คือ ป้าอุดมลักษณ์กาแฟสด
อีกอันหนึ่งนี่ อะไรเนี่ย อ่านว่าอะไร หมูคุณแวว? อันนี้ไม่แน่ใจนะภาษาไทยใช้ว่าอะไร.
แต่เราก็จะรู้แล้วว่า จุดสังเกตที่ชัดเจนใกล้แปลงที่เราต้องต้องการหาโฉนด มันคือ ป้าอุดมลักษณ์กาแฟสด อยู่ตรงข้ามกับแปลงที่เราต้องการเลยพอดีเลย
จากนั้น ก็จะเข้าไปที่ https://landsmaps.dol.go.th/
(หรือเปิดแอ็ป LandsMap ในโทรศัพท์ก็ได้)
อัปเดต – หลังวันที่ 1 มิถุนายน 2566 กรมที่ดินกำหนดให้ต้องล็อกอินด้วยแอ็ปยืนยันตัวตนหากต้องการดูรายละเอียดโฉนด โปรดอ่าน การใช้งาน LandsMaps หรือดูวิดีโอด้านล่าง
ดูที่ค้นหาสถานที่สำคัญ.
พิมพ์จุดสังเกตเข้าไป.
ป้าอุดมลักษณ์กาแฟสด จะพิมพ์ตรงนี้เลย.
ก็จะขึ้นมา ซึ่งเป็นที่เดียวกันแน่นอน เพราะเราเช็คจากชื่อจุด และชื่อถนนแล้ว ถนนพิงคนคร.
กดเข้าไปเลย.
มันก็จะเด้งมา. ตรงจุดนี้.
ร้านป้าอุดมลักษณ์อยู่ตรงนี้ และแปลงที่ดินเราต้องการ จะอยู่ตรงข้ามกันพอดี.
ดับเบิลคลิกที่แปลงที่ดินที่เราต้องการ.
ก็จะมีหน้าต่างเปิดขึ้นมา บอกรายละเอียดแปลงที่ดิน เลขที่โฉนดที่ดินนี้เท่าไหร่ หน้า สำรวจเท่าไหร่ เป็นระวางแผนที่อะไร เนื้อที่เท่าไหร่ ราคาประเมินที่ดินเท่าไหร่.
แค่นี้เองง่ายๆ.
อยากดูแปลงไหน ดับเบิลคลิกดูที่แปลงนั้นเลย
ราคาประเมินที่ดินนี่ต้องบอกก่อนว่าเป็นราคาประเมินที่ดินของทางราชการ ซื้อขายจริงมันก็คงไม่ใช่ตามนี้นะ.
แต่อย่างน้อยมันก็มีเบสอยู่ในใจว่า เออ ทางราชการคิดราคาประเมินมาประมาณนี้.
อันนี้เป็นราคาที่ใช้เก็บภาษี ค่าธรรมเนียมต่าง ๆ จะยืนบนพื้นจากราคานี้ พวก ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง ที่ต้องจ่ายทุกปี พวกค่าโอน ค่าธรรมเนียมต่าง ๆ ที่จ่ายให้สำนักงานทีดิน เวลาเราซื้อขาย
แค่นี้เอง วิธีง่าย ๆ ที่ใช้ในการหาเลขโฉนดของแปลงที่ดิน
พอได้รายละเอียดต่าง ๆ เหล่านี้ เราก็เอาไปขอตรวจสอบหลักฐานทะเบียนที่สำนักงานที่ดิน เพื่อหาเจ้าของ ตามวิธีข้างต้น
อ้อ ถ้าต้องการทราบอย่างเดียว ไม่ต้องการเอกสารหรือการเซ็นรับรองอะไร ขอข้อมูลเหล่านี้ทางไปรษณีย์ได้ด้วยนะ
เราดึงข้อมูลที่เป็น WMS มาใช้ใน ArcGIS หรือ QGIS ก็ได้นะ