Blog

บล็อกนี้จะพูดถึงการ ติดตั้ง Plugin ใน QGIS อย่างที่เคยพูดถึงไปแล้วว่า QGIS มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง โดยตัวซอฟต์แวร์เองก็มีความทันสมัย ใช้งานง่ายอยู่แล้ว แต่จุดเด่นในความเป็น Open-Source Software ก็คือเปิดให้ทุกคนเข้ามาพัฒนาสร้างสรรค์กันต่อได้ โดยเฉพาะพัฒนาปลั๊กอินส์มาใช้กับ QGIS เพื่อเสริมสมรรถภาพให้มากขึ้นไปอีก

แต่ก็มีบางอันเหมือนกัน ที่คุณลักษณะเข้าตา QGIS ว่าเป็น plugins ที่ใช้งานดี ทาง QGIS อาจจะเอามาเป็นส่วนหนึ่งของซอฟต์แวร์หลัก อย่างเช่นการจัดการ data table หรือ Attribute อย่างเช่นสมัย QGIS 2 จะต้องใช้ plugins ที่ชื่อ Table Manager ในการจัดการตาราง แต่ปัจจุบัน QGIS 3 สามารถจัดการตารางได้เลย ไม่จำเป็นต้องใช้ plugins ตัวนี้

QGIS – Plugins

การติดตั้ง Plugin ใน QGIS ทำได้ง่ายมาก ถึงมากที่สุด ถ้าหากว่าท่านต่ออินเตอร์เน็ตอยู่ การติดตั้งปลั๊กอินส์ทำได้ง่ายได้มาก

ไปที่เมนู Plugins

คลิกที่ Manage and Install Plugins

ก็จะขึ้นหน้าต่างจัดการ Plugins ขึ้นมา ด้านทางซ้ายมือ จะแบ่งเป็น 6 แท็บ คือ

• All คือ ปลั๊กอินส์ทั้งหมดที่มี ตอนนี้ก็เจ็ดร้อยกว่าเข้าไปแล้ว
• Installed คือ ที่ติดตั้งแล้วในปัจจุบัน
• Not Installed คือ ยังไม่ได้ติดตั้ง
• New คือ plugins ใหม่เพิ่มมี (ตรงนี้จะมีมาเมื่อมี plugins ใหม่เพิ่มขึ้นเท่านั้น)
• Install from Zip คือติดตั้งจาก Zip File
• Setting

Setting

มาดูที่ Setting ก่อน เป็นการตั้งค่าเกี่ยวกับ plugin

อันแรก Check For the Update On Start Up จะให้ตรวจสอบหรือไม่ว่ามีการปรับปรุงตัว plugins ที่เราใช้งานอยู่ อันนี้คือเฉพาะ plugin ไม่เกี่ยวกับ เมนู Setting ที่แนะนำไปในตอนที่ 2 อันนั้นคืออัปเดตตัวซอฟต์แวร์ QGIS ส่วนตรงนี้เฉพาะ Plugin ที่ติดตั้ง

เลือกสักเดือนละครั้งก็พอ หรือจะให้ตรวจสอบทุกครั้งที่เปิด QGIS ก็ตามใจ

ส่วนสองอันล่างก็คือ

Show Also Experimental คือ พวกตัวทดลองทั้งหลาย ไม่จำเป็นต้องติ๊ก ยังไม่แนะนำให้ให้ใช้ตัวทดลอง (ถ้าไม่ใช่ตัวที่ต้องการนำมาใช้งานจริง ๆ) ถ้าเลือกตรงนี้ จะแสดงชื่อ plugin ที่ยังอยู่ในกระบวนการทดสอบ ซึ่งอาจจะมีบั๊กตามมา ตามประสาตัวทดสอบ

ลงมา deprecated นี่ plugin ที่ล้าหลังโบราณ หรือ พวกปลั๊กอินส์ที่ไม่มีการปรับปรุงเวอร์ชันมานานแล้ว ซึ่งอาจจะมีปัญหาเรื่องการเข้ากันได้กับ QGIS

สองอันนี้สำหรับมือใหม่หัดใช้งานทั่วไป ไม่แนะนำให้ติ๊ก หากไม่มีความจำเป็นจริง ๆ

การติดตั้ง Plugin ใน QGIS

สำหรับการติดตั้ง plugin ใหม่ จะมีอยู่ 2 ทางหลัก คือ

• ต่ออินเตอร์เน็ต
• ใช้ zip files ที่โหลดมาไว้ก่อนแล้ว

สมมติว่า เราอยากได้ plugin ที่แสดง base map อย่างเช่น Google Map Bing Map หรือว่า Open Street Map

เอาเป็นว่า แนะนำ Quick Map Service กับ Open Street Map ก็แล้วกัน จะลองติดตั้งแบบต่อเน็ตโดยตรงกับ Quick Map Service และใช้วิธีติดตั้งแบบ Zip Files กับ Open Street Map

ติดตั้งผ่านอินเตอร์เน็ตโดยตรง

วิธีแรก เป็นวิธีที่ง่ายมาก แต่ต้องต่ออินเตอร์เน็ต

ไปที่แท็บ All หรือ Not Installed ก็ได้ แล้วค้นหา plugin ที่ต้องการ ในที่นี้จะลง QuickMap Service เป็นตัวอย่างก็แล้วกัน พิมพ์ค้นหาที่ตรง Search ก็ได้

เจอแล้วก็ด Install Plugin ได้เลย

แล้วก็รอ

เสร็จแล้ว ติดตั้ง Plugin ใน QGIS ง่าย ๆ แบบนี้เอง

เมื่อเราติดตั้ง plugins อะไรไป เราตรวจสอบได้จากแท็บ Installed ถ้าจะแอ็กถีปก็คือ ติ๊กถูกตรงด้านหน้า ถ้าจะถอนการติดตั้ง ก็แค่กด Uninstall Plugin หรือถ้าอยากจะลงใหม่ ก็ Re-Install Plugin ได้ตรงนี้

ติดตั้งผ่าน Zip File

สำหรับในบางกรณี เราอาจจะต้องติดตั้ง plugins แบบ offline การติดตั้งก็ไม่ยากเช่นกัน

ก่อนอื่น สำหรับท่านที่ไม่ทราบ ขอแนะนำแหล่งดาวน์โหลด plugins อย่างเป็นทางการของ QGIS ก็คือ https://plugins.qgis.org/ เราสามารถค้นหาสิ่งที่เราต้องการได้ที่นี่ สมมติว่า เราจะติดตั้ง QuickOSM  ก็แล้วกัน เราค้นหาคำนี้เลยก็ได้ ซึ่งจะมาที่หน้า https://plugins.qgis.org/plugins/QuickOSM/

แล้วก็กด Download Latest เซฟไฟล์ไว้ในเครื่อง

เวลาจะติดตั้ง plugins ตัวนี้ เราก็แค่ ไปที่เมนู Plugins > Manage and Install Plugins

เลือกแท็บ Install from Zip แล้วกด 3 จุดเพื่อเรียกตำแหน่งไฟล์ zip ที่เก็บไว้ แล้วก็กด install plugin

เท่านี้เอง ง่าย ๆ

Update / Reinstall / Uninstall

สำหรับแท็บ Installed จะแสดง plugins ที่เราติดตั้งอยู่ ถ้ามีติ๊กถูกอยู่หน้าชื่อ plugin ตัวไหน ก็คือ Active หรือใช้งาน ซึ่งบางตัวที่เราลงไว้ อาจจะไม่ได้ใช้งานก็ได้

เราสามารถคลิกที่ชื่อ plugin ที่ต้องการ แล้วอ่านรายละเอียดต่าง ๆ รวมทั้ง Update / Reinstall / Uninstall ได้ตามที่ต้องการ

สำหรับ core plugins หรือตัว “จำเป็น” จะไม่สามารถ uninstall